Các vụ tai nạn của Hải Quân Hoa Kỳ

Các vụ tai nạn của Hải Quân Hoa Kỳ

Chỉ trong vòng nửa năm, có 4 tai nạn xảy ra cho các chiến thuyền của Hải Quân Hoa Kỳ thuộc Hạm Đội 7 ở vùng Thái Bình Dương. 

Tháng Giêng, chiếc khu trục hạm Antietam, khi đang cố gắng thả neo, thì leo tuốt lên bờ ở vịnh Tokyo, Nhật Bản. Vụ này là đổ xuống biển 1100 gallons dầu thủy điều.

Vụ thứ hai vào tháng Năm khi chiến hạm USS Lake Chaplain đang hành quân gần bán đảo Triều Tiên thì bị một tàu đánh cá Nam Hàn tông vào.

Qua tháng Sáu, chiếc USS Fitzgerald bị một chiếc tàu chở container của Nhật đâm vào ngoài khơi Nhật Bản làm 7 thủy thủ mắc kẹt chết đuối trong hầm tàu.

Rồi mới nhất là đầu tháng 8 này, khi chiến hạm John S. McCain khi trên đuởng về quân cảng ở Singapore, đã bị tàu chở dầu Alnic MC đâm vào ở vùng eo biển Malacca giữa Mã Lai và Nam Dương. Hiện có 10 thủy thủ mất tích, 5 bị thương được trực thăng chở cấp cứu ở bệnh viện trên đất liền. Chiếc tàu dầu này mang cờ nước Liberia, lớn hơn chiếc John S. McCain. Nó dài 600 feet, chở đến 30 ngàn tấn dầu. Trong khi đó chiến hạm Mỹ chỉ dài 505 feet và trọng tải 9000 tấn, nó mang tên cha và ông nội của Thượng Nghị Sĩ John McCain. Cha và ông nội của Thượng Nghị Sĩ  McCain đều là 2 vị Đô Đốc cùng mang tên John S. McCain. McCain cha từng làm Tư Lệnh Hạm Đội 7 thời chiến tranh Việt Nam. Chiến hạm McCain được hạ thủy năm 1994 và có 291 thủy thủ, 24 hạ sĩ quan và 23 sĩ quan, có căn cứ tại Yokosuka.  

Trong vùng eo biển Malacca, có từ 40 đến 60 chiến hạm Mỹ đang hoạt động. Vùng biển này rất nhộn nhịp, vì có đến 40% các tàu dầu di chuyển qua lại; và cũng là vùng mà có đến 1 phần tư số hàng hoá trên thế giới lưu thông qua đây.

Chiến hạm John S. McCain vừa thực hiện một cuộc tuần tiểu ở vùng biển Đông Việt Nam, nơi mà Trung Cộng xây dựng các đảo nhân tạo nhằm lập các căn cứ quân sự chế ngự vùng biển này.

Sự va chạm tạo ra một lỗ hổng khổng lồ rộng 10 feet ở bên sườn chiến hạm, gây thiệt hại năng đến các phòng máy, phòng truyền tin, hầm ngủ của thủy thủ đoàn. Vì nơi xảy ra tai nạn chỉ cách bờ biển Mã Lai hơn 8 cây số, tàu đã có đủ khả năng để chạy vào một quân cảng của Singapore.

Sau các tai nạn liên tiếp này, Bộ Quốc Phòng đã ra lệnh cho điều tra thật kỹ để tìm nguyên nhân, vì việc các tàu đụng nhau trên biển là hiếm hoi vô cùng. Trong vụ chiếc Fitzgerald, có tin cho hay tất cả 3 sĩ quan chỉ huy cao cấp nhất đều bị thay thế. Hải Quân Mỹ khám phá ra các sĩ quan từ chỉ huy đến trực tàu đều đi ngủ, không có mặt tại nhiệm sở chỉ huy.

Đô Đốc John Richardson, Tư Lệnh Hành Quân Biển đã ra lệnh tạm ngưng các cuộc hành quân trong toàn quân chủng để điều tra. Cuộc điều tra sẽ do Đô Đốc Phil Davidson đảm trách, nhằm vào khả năng thành tựu của Hạm Đội 7, trong đó có vấn đề nhân sự, khả năng hải hành, bảo trì, trang bị, huấn luyện chiến đấu, kiểm soát đạn dược, các bằng cấp, chứng nhận cũng như kinh nghiệm của thủy thủ.

Người ta e rằng có thể có các hành vi can dự của điều đuợc gọi là Cyber War (chiến tranh điện toán). Đó là cách mà những người phe này dùng các software để quấy phá, vô hiệu hoá hệ thống điện toán trên các chiến hạm của phe kia. Đó cũng là điều mà mấy tháng trước đây, Nga đã lên tiếng đe dọa có thể tiêu diệt cả hạm đội Mỹ chỉ trong nháy mắt bằng các phương tiện điện toán. Đô Đốc Richardson cho biết hiện chưa tìm thấy chứng cớ nào về việc các chiến thuyền Hoa Kỳ là nạn nhân của Cyber War. Nhưng Jeff Stutzman, một chuyên viên phân tích từng hoạt động trong lãnh vực này cho hay “có những yếu tố vượt ra khỏi những sai phạm do con người gây ra trong các vụ này.”

Trung cộng bị nghi đứng sau tai nạn tàu chiến Mỹ ở Singapore

Đô đốc Scott Swift, tư lệnh Hạm Đội Thái Bình Dương, trả lời báo giới về vụ tai nạn tàu USS John S. McCain, căn cứ hải quân Mỹ ở Changi, Singapore, ngày 22/08/2017. REUTERS/ Calvin Wong

Vụ chiến hạm Hoa Kỳ USS John S. McCain bị đâm thủng ngay tại vùng biển ngoài khơi Singapore, hôm thứ Hai 21/08/2017, gây chấn động. Đây là vụ tai nạn lớn thứ tư của tàu chiến Mỹ từ đầu năm đến nay. Nhiều người nghi ngờ năng lực của Hải Quân Mỹ, tuy nhiên vai trò của Bắc Kinh trong vụ việc này cũng là câu hỏi được đặt ra. Báo Úc The Australian hôm nay, 25/08, có bài : « Trung cộng bị nghi đằng sau vụ tai nạn tàu chiến Mỹ ».

Báo Úc dẫn lời một cựu sĩ quan Hải Quân Hoàng Gia Anh, xin ẩn danh, ghi nhận một hiện tượng mà ít người để ý, đó là hoạt động của một tàu chở dầu Trung cộng, mang tên Guang Zhou Wan, vào thời điểm xảy ra vụ đâm tàu. Các hình ảnh về giao thông hàng hải được ghi lại vào thời điểm đó, cho thấy tàu chở dầu Trung cộng đã có những chuyển động đáng ngờ, trước khi tai nạn xảy ra.

Một video được Vessel Finder - một trang mạng chuyên theo dõi giao thông hàng hải - cung cấp, cho thấy tàu Trung cộng đổi hướng bất ngờ, ngay trước khi tàu chở dầu Liberia (thuộc sở hữu của một công ty Hy Lạp, đã đâm vào tàu Mỹ) đột ngột quay ngoắt 90 độ, đâm thẳng vào tàu Mỹ. Việc tàu Liberia đổi hướng 90 độ có thể được giải thích theo ít nhất là hai cách, theo viên sĩ quan. Có thể chiếc tàu này đã đổi hướng vì « hoảng hốt » khi thấy tàu chiến Mỹ di chuyển từ hướng đối diện, nhưng cũng có thể chính con tàu này đã chủ động đâm thẳng vào sườn chiếc tàu Mỹ.

Nhận xét về đoạn video này, cựu chỉ huy Hải Quân Anh lưu ý : « Nếu bạn quan sát chuyển động của tàu Trung cộng từ đầu, bạn có thể thấy tàu Trung cộng bám sát đúng theo lộ trình của chiếc Alnic MC. Rồi, ngay trước khi chiếc tàu này quay đầu, tàu Trung cộng đã chuyển hướng về phía phải… đúng vào lúc vụ va chạm xảy ra ».

Viên cựu sĩ quan hải quân cho rằng có thể « lộ trình » của hai tàu Mỹ và tàu Liberia đã bị đánh cắp, và tàu Trung cộng « có thể đã » đóng một vai trò trong vụ đụng tàu nói trên. Hiện tại còn thiếu thông tin để đưa ra kết luận, đặc biệt là khi mà trong đoạn video nói trên không có lộ trình chính xác của tàu chiến Mỹ, do Vessel Finder chỉ là một trang mạng theo dõi hàng hải thương mại dân sự.

Trong khi đó, một cựu sĩ quan khác có một quan điểm khác, ông cho rằng tai nạn xảy ra là do tàu Mỹ đã có một động thái bất thường gây rối loạn giao thông vào thời điểm này.

Vẫn theo báo Úc, hiện tại Hải Quân Mỹ không loại trừ các nguyên nhân do phá hoại, bao gồm cả tấn công tin học, tuy nhiên, trong giai đoạn hiện nay, chưa có bằng chứng rõ ràng nào để chứng minh cho giả thuyết về một âm mưu tấn công táo tợn như trên.

Vụ đụng tàu ở vùng biển Singapore là vụ đụng tàu thứ hai gây chết người, và ít nhất là tai nạn thứ tư của Hải Quân Mỹ từ đầu năm đến nay. Dù nguyên nhân gì đi chăng nữa, tai nạn nói trên làm gia tăng nghi ngờ vào năng lực của Hải Quân Mỹ, đúng vào lúc Hoa Kỳ đang phải tăng cường lực lượng tại khu vực Đông Bắc Á để sẵn sàng đối phó với đe dọa Bắc Triều Tiên, và liên tục thực hiện nhiều chuyến tuần tiễu bảo vệ tự do hàng hải ở Biển Đông, để ngăn chặn tham vọng bành trướng của Trung cộng.

Cơ hội « tuyệt vời » cho tuyên truyền Trung cộng

Một loạt các vụ tai nạn tàu chiến Mỹ được báo chí Nhà nước Trung cộng đăng tải rộng rãi, và được đưa ra như các bằng chứng cho thấy « sự hung hăng » và « những khuyết tật » của Hải Quân Mỹ. Trả lời AFP, ông James Char, một chuyên gia về an ninh khu vực, tại Đại học Nanyang, Singapore, nhận xét là : « Đứng từ quan điểm của Trung cộng, đây là cơ hội tuyệt vời để tuyên truyền ». Vụ đâm tàu vừa xảy ra càng khiến quan điểm chống Mỹ của Trung cộng có thêm trọng lượng, Bắc Kinh hy vọng thuyết phục được các nước châu Á là « đừng nên tin cậy vào Mỹ » để bảo đảm an ninh cho mình.

Theo Hoàn Cầu Thời Báo, các sự việc này cho thấy khả năng chiến đấu và chất lượng chỉ huy của Mỹ đã « suy yếu đồng loạt ». Tờ báo có tiếng thân cận với ban lãnh đạo Đảng Cộng Sản Trung cộng bảo đảm là công chúng tại Trung cộng hoan nghênh các vụ này, bởi họ « tức giận » trước các hoạt động quân sự của Mỹ trong vùng.

Một chuyên gia Nhật về chính trị quốc tế, tại Đại học Takushoko, cũng thừa nhận là các vụ đụng tàu không để lại những hệ quả cụ thể đáng kể về mặt quân sự, « các tổn thất về tâm lý », về niềm tin là lớn. Điều này lại càng trở nên nghiêm trọng hơn trong bối cảnh Tokyo và Seoul lo ngại về các bảo đảm quân sự từ phía đồng minh Hoa Kỳ.

Hạm đội 7 : Thiệt hại nặng đối với hệ thống phòng thủ tên lửa

Về phần mình, giới quân sự Mỹ ắt hẳn đang xem xét kỹ lưỡng về những nguyên nhân và hệ quả của các tai nạn vừa qua, đặc biệt là vụ tàu USS John S. McCain bị đâm.

Taskandpurpose.com, một trang mạng của các cựu binh Mỹ, nhận xét: « Bi kịch USS McCain để lại một hệ quả khủng khiếp đối với hệ thống phòng vệ tên lửa Mỹ ».

Hai tàu USS John S. McCain và USS Fitzgerald, gặp nạn ở biển Nhật Bản hồi giữa tháng 6/2017, do đụng phải một tàu hàng Phi Luật Tân nằm trong số tám khu trục hạm lớp Arleigh Burke, tức thế hệ tàu chiến hiện đại nhất của Mỹ, mà Hạm Đội 7 của Hoa Kỳ phụ trách khu vực Thái Bình Dương được trang bị. Các tàu chiến lớp này sở hữu hệ thống tên lửa đạn đạo phòng vệ Aegis, có khả năng đánh chặn các tên lửa tầm trung, loại hỏa tiễn mà Bắc Triều Tiên đang dùng để đe dọa các căn cứ của Mỹ ở Thái Bình Dương.

Việc hai khu trục hạm nói trên phải tạm thời ngừng hoạt động rõ ràng làm suy yếu rõ rệt khả năng tác chiến của Hạm Đội 7, đặc biệt trong lĩnh vực lá chắn tên lửa.

Nguyên nhân sâu xa : Huấn luyện không đủ ?

Military.com, một trang mạng chuyên về quân sự, của các quân nhân Mỹ tại chức cũng như về hưu, thì truy tìm các nguyên nhân căn bản dẫn đến một loạt tai nạn tàu chiến Mỹ ở Thái Bình Dương những tháng gần đây.

Nguyên nhân đầu tiên được các chuyên gia nêu ra là Hải Quân Mỹ đứng trước quá nhiều nhiệm vụ phải đáp ứng. 276 tàu chiến phải thực hiện tổng cộng 355 nhiệm vụ trên toàn cầu. Số lượng tàu hạn chế đồng nghĩa là ít thời gian cho việc nghỉ ngơi, cũng như tập huấn. Thủy thủ đoàn thường xuyên phải làm việc với nhịp độ căng thẳng.

Tuy nhiên, tình hình đặc biệt nghiêm trọng tại các vùng biển Thái Bình Dương, nơi Hải Quân Mỹ đang phải đối phó một loạt thách thức khẩn cấp. Một báo cáo hồi 2015 của Cơ Quan Kiểm Toán Chính Phủ Mỹ (Government Accountability Office/GAO), cho biết cụ thể là tàu chiến Mỹ - đồn trú tại Nhật Bản – dành đến 67% thời gian hoạt động cho các chiến dịch, phần còn lại cho các hoạt động bảo dưỡng, mà hoàn toàn không có thời gian cho các hoạt động tập huấn. Trong lúc các tàu đồn trú tại Mỹ giành đến 60% thời gian cho các hoạt động bảo dưỡng và huấn luyện.

Thiếu huấn luyện hiển nhiên sẽ ảnh hưởng đến việc xử trí hiệu quả trước các tình huống trên thực địa, đặc biệt trong bối cảnh có đến 100 trên tổng số 300 thủy thủ của mỗi chiến hạm là người mới, theo quy chế luân chuyển thường niên của Hải Quân Mỹ.

Trả lời Military.com về tai nạn đầu tuần tại Singapore, ông Jerry Hendrix, một thuyền trưởng hồi hưu và chuyên gia thuộc một trung tâm nghiên cứu về an ninh (Center for a New Americain Security), nhấn mạnh đến tính chất phức tạp của vùng eo biển Singapore, tuyến đường hàng hải được coi là tấp nập nhất thế giới, đồng thời nêu thêm một lý do quan trọng khác. Đó là chỉ huy hạm đội Mỹ, ông Joseph Aucoin, người vừa bị cách chức, xuất thân là phi công của hải quân, chứ không phải là sĩ quan tác chiến trên tàu, điều chắc chắn làm hạn chế khả năng xử lý các tình huống phức tạp.

Trọng Thành (RFI)

Sau các vụ tàu chiến bị nạn, Mỹ có tiếp tục tuần tra Biển Đông?

Từ đầu năm 2017 đến nay, đã xảy ra 4 vụ tàu chiến Mỹ bị đâm trên vùng biển Thái Bình Dương. Đây là một tổn thất lớn lao của Mỹ, nó còn làm mất uy tín của quân đội Mỹ. Vậy liệu Mỹ có còn tuần tra Biển Đông nữa không?

Tướng Terrence O’Shaughnessy, tư lệnh Không quân Mỹ tại Thái Bình Dương, hôm nay khẳng định các hoạt động tự do hàng hải của Mỹ ở Biển Đông sẽ không bị gián đoạn bởi các vụ tai nạn tàu chiến gần đây, Reuters đưa tin.

Tư lệnh Mỹ O'Shaughnessy. Ảnh: AFP.

"Không có chuyện giảm hoạt động sau những sự cố này. Chúng tôi khẳng định chắc chắn là sẽ tiếp tục tuần tra bằng tàu và máy bay ở bất cứ nơi nào luật pháp quốc tế cho phép", ông O’Shaughnessy nói tại Kuala Lumpur, Mã Lai.

Tư lệnh Mỹ nhắc đến vụ chiến hạm USS John S. McCain va chạm với tàu chở dầu gần Singapore hôm 21/8. Sự việc xảy ra không lâu sau khi tàu khu trục USS Fitzgerald bị một tàu hàng đâm thủng ngoài khơi biển Nhật Bản giữa tháng 6.

Trước khi bị tai nạn, tàu USS John S. McCain đã đi vào vùng 12 hải lý gần đảo nhân tạo Trung cộng bồi đắp phi pháp trên đá Vành Khăn thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam. Trước đó, ngày 24/5, tàu khu trục USS Dewey của hải quân Mỹ cũng tuần tra tự do hàng hải xung quanh đá Vành Khăn.

Các vụ tai nạn liên tiếp liên quan đến tàu chiến đã buộc hải quân Mỹ phải ngừng hoạt động các chiến hạm trong 24 giờ để kiểm tra lại toàn bộ quy trình hoạt động. Những sự cố này từng gây lo ngại rằng sức mạnh và ảnh hưởng của Mỹ ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương sẽ bị suy giảm.